عکس: محمدرضا منصوری

دشت بم و نرماشیر بخشی از حوضه آبریز لوت است. این دشت از رسوبات کوههای پیرامون تشکیل شده و جهت عمومی آن جنوب-جنوب غربی –شمال-شمال شرقی است.دشت نرماشیر از طرف شمال به جبال کبودی واز طرف غرب به جبال البارزمحدود می شود. و کوههای راین و جبالالبارز که در طرف شمال غربی وغرب حوضه نرماشیر قرار گرفته اند،از بلندترین ارتفاعات استان کرمان به شمار می آیند. این دشت شامل رسوبات وتشکیلات دوران چهارم زمین شناسی است.ساختمان اصلی نواحی دشتی را آبرفتهای دشتی را آبرفتهای جدید تشکیل می دهند که دانه های آنها کوچکتر و رنگشان روشن تر از آبرفتهای قدیمی است. حاشیه دشت از عناصر درشت مانند قلوه سنگ،شن و ریگ با نفوذ پذیری زیاد و نواحی مرکزی از دانه های کوچکتر شن و ماسه سیلت با نفوذ پذیری کم تشکیل شده اند.

کوههای غربی و شمال غربی دشت بم-نرماشیر دنباله رشته کوههای مرکزی ایران هستند که از چین خوردگیهای آتشفشانی آذربایجان آغاز میشوند و تا بلوچستان ادامه می یابند و دنباله آن در فلات مرکزی،حوضه های پست داخلی و کویر چند بار قطع میکنند.خلل این ارتفاعات مملو از برف و ارتفاع آنها بیش از 3000متر است. کوههای شاه کوه ونمداد که دنباله جبالبارز هستند از جنوب حوضه عبور میکنند و به کوههای نصرت آباد زاهدان میپیوندند.این کوهها بیش از 2000متر ارتفاع دارند.کمترین ارتفاع دشت نرماشیر،در حوضه ریگان و در حدود 500 متر است.بنابراین شهرستان نرماشیر از یک سو به کویر واز سوی دیگر به دشت پایکوهی ارتباط دارد و این موقعیت جغرافیبایی،ویژگی های خاصی بخشیده است.بخش کویری نرماشیر و بم ،پست ترین کویر است و تاثیر منفی بسیاری بر شهرها و روستاهای منطقه دارد. از طرف دیگر دشت پایکوهی به قلل بلندی همچون قله هزار ،فاشکوه و بارز با ارتفاع تقریبی4000متر میرسد که بلندترین قله های حاشیه کویر هستند. 

کتابشناسی:گزارش گمانه زنی شهر قدیم نرماشیر، بایگانی سازمان میراث فرهنگی استان کرمان  (منتشر نشده)

(استفاده از اطلاعات این گزارش با ذکر منبع بلامانع است)